O informatyce, po swojemu, inaczej

Bezpieczne eksperymenty z oprogramowaniem

Każda instalacja i deinstalacja prowadzi do rosnącego bałaganu w rejestrze systemowym oraz na dysku. Programy czyszczące komputer z różnego rodzaju śmieci nie zawsze są sobie w stanie poradzić z utrzymaniem porządku. Nieznane aplikacje to również zagrożenie dla komputera. Możemy jednak w pewnym stopniu odizolować działające programy od macierzystego systemu operacyjnego. Przedstawię pięć sposobów na bezpieczne eksperymenty z Windows i nie tylko zaproponowane przez Komputer Świat.

Wirtualna maszyna

Tego typu narzędzia przydadzą się osobom, które potrzebują do testów czystego środowiska, a zarazem nie chcą instalować systemu na oddzielnej partycji lub dysku. Korzystając z wirtualnej maszyny, możemy błyskawicznie przełączać się pomiędzy różnymi systemami operacyjnymi (uruchamiane są one w oknie jak zwykła aplikacja) i testować różne wersje oprogramowania. Maszyna wirtualna zapewnia największy możliwy stopień izolacji od macierzystego systemu.

Wszelkie szkody, jakie wyrządzi na przykład szkodliwe oprogramowanie, mają miejsce wewnątrz dużego pliku, który reprezentuje dysk maszyny wirtualnej. To rozwiązanie nie sprawdzi się jednak w przypadku aplikacji, które intensywnie wykorzystują akcelerację za pomocą GPU.

Zalety:
  • bezpieczeństwo;
  • można stworzyć kilka maszyn z różnymi systemami operacyjnymi;
  • zmiana systemu w locie.
Wady:
  • duże wymagania sprzętowe;
  • kiepsko symulowane wydajne układy GPU.

Piaskownica

Piaskownica to określenie dla odizolowanej przestrzeni dyskowej lub fragmentu pamięci RAM, w których są uruchamiane lub instalowane aplikacje. Program uruchomiony w piaskownicy integruje się z systemem operacyjnym i ma dostęp do wszystkich zasobów komputera. Jednak po wyłączeniu i zamknięciu aplikacji piaskownicy wszelkie ślady jego działania znikają. Piaskownica to doskonałe narzędzie w sytuacji, gdy chcemy przetestować aplikację, której nie chcemy na dłużej instalować. W piaskownicy można uruchomić również zainstalowane w normalny sposób programy. Gdy pracują one w odizolowanym środowisku, nie zagrażają systemowi. Jeśli planujemy odwiedzać niezbyt bezpieczne witryny sieciowe, warto uruchomić przeglądarkę w piaskownicy – podniesiemy w ten sposób poziom naszej anonimowości podczas przeglądania stron WWW.

Zalety:
  • aplikacje działają tak jak na macierzystym systemie;
  • po wyłączeniu zmiany w rejestrze i na dysku są niewidoczne.
Wady:
  • ten sam system co w komputerze;
  • niektóre programy nie chcą działać.

Płyta LiveCD i nośnik LiveUSB

W postaci LiveCD rozprowadzane są przede wszystkim wersje różnych dystrybucji Linuksa. Płyty LiveCD pełnią również rolę środowiska uruchomieniowego dla aplikacji diagnostycznych i ratunkowych. Z pomocą LiveCD możemy przekonać się, jak zadziała na naszym komputerze Linux , a także zyskamy wygodne i bezpieczne środowisko do przeglądania internetu. I co najważniejsze – bardzo szybkie. W przypadku infekcji wystarczy wyłączyć komputer i wyjąć płytę, by wyeliminować zagrożenia.

Odmianą systemu LiveCD jest LiveUSB. W tym przypadku rolę nośnika przejmuje pendrive. Niewielkie linuksowe dystrybucje lub testowy serwer stron WWW zmieszczą się nawet na 1-gigabajtowym pendrivie. Jednak dla pełnego komfortu wskazane jest, by zastosowany nośnik był jak najszybszy i najpojemniejszy. Zaletą takiego rozwiązania jest znacznie większa swoboda instalacji dodatkowych aplikacji i bezgłośna praca (napęd optyczny jest nieaktywny).

Warto wiedzieć

Windows To Go, czyli Windows 8, uruchomimy nie tylko z pendrive’a, ale także z dysku USB.

Zalety:
  • bezpieczne i szybkie środowisko do przeglądania internetu;
  • testowania aplikacji;
  • łatwo przenieść na inny pecet.
Wady:
  • powolny start;
  • kłopot z instalowaniem aplikacji;
  • zajmuje RAM.

Oddzielny dysk lub partycja na system

Gdy zależy nam na dostępie do dokładnie tej samej konfiguracji sprzętowej co zwykle, najlepiej zainstalować drugi system na oddzielnym dysku. Wymaga to dodatkowej inwestycji w sprzęt oraz system operacyjny, ale gwarantuje pełnowartościowe środowisko obok macierzystego systemu, które możemy polecić także graczom. Systemy zainstalowane na dwóch dyskach działają niezależnie, a podstawowym problemem jest czas potrzebny na ponowne załadowanie drugiego systemu (wybieramy go po starcie komputera).

Takie rozwiązanie polecimy osobom, które chcą mieć dwa komputery w jednej obudowie – jeden do pracy, drugi do zabawy. Gdy mamy jeden dysk, można rozważyć instalację systemów na oddzielnych partycjach.

Taka konfiguracja będzie jednak już w większym stopniu narażona na przypadkowe awarie.

Zalety:
  • rozwiązanie dobre dla graczy;
  • brak ograniczeń;
  • dostępne pełne zasoby sprzętowe.
Wady:
  • dodatkowa inwestycja (dysk);
  • nie izoluje idealnie od zagrożeń;
  • systemy mogą się kłócić.

Przenośne wersje aplikacji

Ostatnia z technik eksperymentowania zakłada, że korzystamy z bezpiecznych źródeł oprogramowania, a tym, czego przede wszystkim chcemy uniknąć, jest zapisywanie informacji w rejestrze systemowym. Aplikacje przenośne, podobnie jak programy w piaskownicy, nie zapisują żadnych danych poza wyznaczonym folderem, aczkolwiek w tym przypadku nie jest tworzona niezależna kopia rejestru, lecz zapis w plikach konfiguracyjnych. Zaletą aplikacji przenośnych jest łatwość uruchamiania z nośników USB. Dzięki temu możemy zabrać na pendrivie zestaw najpotrzebniejszych nam aplikacji wraz z naszymi ustawieniami i uruchomić je na dowolnym komputerze z systemem Windows.

Narzędzie PortableApps.com to launcher dla różnych aplikacji w wersji przenośnej. Lista aplikacji liczy kilkaset pozycji. Wśród nich jest również program antywirusowy.

Zalety:
  • łatwość uruchamiania aplikacji z przenośnych urządzeń z własnymi ustawieniami;
  • brak ingerencji w rejestr systemu.
Wady:
  • nie zabezpiecza przed wpływem szkodliwego oprogramowania.